Tiêu chuẩn đánh giá Fine Robusta.

 Giống như tiêu chuẩn đánh giá Specialty Arabica, đánh giá Fine Robusta cần tiến hành qua hai bước:

 1. Đánh giá nhân xanh (nguyên liệu)
 Có 2 loại defect (lỗi) khi đánh giá hạt cà phê nhân xanh “Fine Robusta”, đó là: Primary (lỗi chính) và Secondary (lỗi thứ cấp). Primary defect bao gồm những lỗi như Full black (cà đen hoàn toàn), Foreign matter (có vật thể lạ trong sample cà phê), Fungus or Mold (cà phê bị mốc hoặc nấm), Severe insect damage (hạt cà bị sâu hại). Secondary defect gồm lỗi như Broken/Chipped (Hạt cà bị vỡ), Partial black (hạt cà bị đen một phần), Partial insect damage (hạt cà bị sâu hại một phần).
Một khái niệm nữa là Full defect. Full defect có thể bao gồm 1 đến 5 Primary defects, hoặc 3 đến 10 Secondary defects. 

 Với mỗi sample 350gr cà phê Robusta, để cà phê được vào ngưỡng “Fine Robusta”, sample không được có Primary defect, và chỉ có dưới 5 Full defects từ Secondary defect. Ví dụ: Chỉ cần có một vật thể lạ như đá, cành cây, hay vỏ cà phê khô – lot (lô) này ngay lập tức không được đánh giá là “Fine Robusta”.

 Dưới “Fine Robusta” là “Premium Robusta”. Để được coi là “Premium“, lot cà sample không được có trên 8 Full defects (gồm cả Primary và Secondary defect). Ví dụ: Sample có 1 hạt Full black + 1 hạt Full sour + 3 hạt Partial black = 3 Full defects. Đây vẫn là cà đủ điều kiện “Premium”.

  2. Đánh giá qua Cupping (hạt đã rang)
 Viện chất lượng cà phê thế giới (CQI) có quy định riêng về cách thức cupping Robusta. Sample cà Robusta phải được rang ‘đậm’ hơn so với Arabica (Agtron gourmet color 48 với cà chưa xay, 78 +/- 1 sau khi xay). Cupping với tỉ lệ 8.75gr cà phê:150ml nước. Các quy định còn lại như chất lượng nước, thời gian cà degas trước khi cup, nhiệt độ nước, diện tích bàn cupping v.v. đều được mô tả rất rõ ràng.

• Giống như Cupping form cho Arabica, cupping form cho Robusta có đánh giá về Roast level (độ rang), Fragrance/Aroma, Flavor, Balance, Overall.
• Với Aftertaste, form có 2 lựa chọn: Hậu vị Brackish (mặn khó chịu) hay Savory (vị mặn cân bằng, umami). Savory là aftertaste được đánh giá cao hơn.
• Không có điểm cho Body, vì Robusta luôn được coi là có Body dày.
• Thay vì Acidity, cupping form cho Robusta dùng thang Salt/Acid Ratio (Tỉ lệ Mặn/Chua). Thang điểm cho Salt và Acid từ 1 đến 6. CQI cho rằng do Robusta có nhiều potassium tạo nên độ mặn nhất định trong cà phê, cupping form phải phản ánh được thực tế rằng Robusta luôn có vị mặn, và đây không phải là defect. “Fine Robusta” được coi là có độ mặn thấp hơn và độ chua cao hơn. Độ mặn cảm nhận được càng thấp, điểm ‘Salt’ càng cao. Độ chua cao, điểm Acid cao hơn. Tổng điểm cho Salt/Acid Ratio là 10. (Ví dụ: Ta chỉ có thể có Salt 5 + Acid 5 = Total 10; không thể có Salt 6 + Acid 5 = Total 11).
• Thang điểm Bitter/Sweet Ratio (Tỉ lệ Đắng/Ngọt) cũng được chấm từ 1 đến 6 cho Bitter và Sweet. Tổng điểm không được quá 10 do Robusta luôn được coi sẽ có vị đắng nhất định. Vị đắng cảm nhận càng ít thì điểm càng cao. Vị ngọt cao đồng nghĩa với điểm số cao.
• Mouthfeel (Cảm nhận vòm miệng) được đánh giá qua mức độ Rough (cảm giác thô ráp khó chịu) hay Smooth (mượt mà).
• Giống với Arabica, nếu 5 chén cupping đều có mùi vị giống nhau, điểm Uniform cups và Clean cups là 10. Với mỗi chén cupping có mùi vị quá khác biệt và rõ ràng Defect, người chấm trừ 2 điểm.
• Nếu sample có Taint hay Fault, người chấm trừ 2 hoặc 4 điểm khỏi tổng điểm (giống với cupping Arabica).

 Như vậy, bạn có thể thấy, cupping Robusta khá khác biệt với cupping Arabica. Điểm khác lớn nhất có lẽ là với Arabica, nếu điểm Uniformity là 10, sample cà phê thường luôn được +10 điểm cho Sweetness. Trong khi đó, R Grader khi chấm điểm Robusta phải suy nghĩ về Tỉ lệ Đắng/Ngọt và hiểu về tiêu chuẩn để Robusta được coi là ngọt.

 Với tổng điểm > 90, sample này được coi là “Very Fine Robusta”. “Fine Robusta” là sample có điểm từ 80 đến 90. Từ 70 đến 80 điểm, sample được coi là “Premium Robusta”.